cáy biển
Người Hải Phòng có món canh cáy rau đay mướp, hoặc canh cáy mồng tơi - rau đay, cả hai món rất ngọt nước, mát mẻ trong những ngày "hoa phượng cháy". Cách nấu canh cáy như sau:
Nguyên liệu
200g cáy, 1 mớ rau đay, 1 quả mướp (hoặc chỉ mồng tơi, rau đay như nấu canh cua).
Bột canh, hạt nêm, bột ngọt vừa ăn
Cách nấu
Cáy sống xóc với chút muối rửa sạch, bỏ yếm, xé mai để riêng khêu gạch. Khi gạch cáy khêu ra bát có thể đổ 50 ml nước vào rồi từ từ gạn bỏ nước để loại bỏ mùi hôi trong gạch cáy.
Thân cáy giã hoặc cho vào máy xay nhuyễn với chút nước.
Đổ nước vào cáy đã xay nhuyễn rồi lọc qua rây (dân gian thường lọc tay, không lọc rây để thịt cáy ra theo nước). Tùy lượng người mà lọc nước cốt cho đủ nấu canh, thường là 1.200ml nước (chia 3 lần lọc) là đủ.
Cho nước lọc thịt cáy vào nồi, cho thêm 1 chút muối rồi bắc lên bếp, vừa đun vừa khuấy nhẹ tay theo một chiều một lúc (chú ý là khi nấu canh cáy cũng như canh cua cần luôn mở vung để nước sôi không bị bồng, trào hết váng ngon). Khi nồi nước cáy gần sôi, dùng thìa dài khuấy nhẹ dưới đáy nồi để thịt cáy nổi lên, đóng váng.
Váng nổi lên hết thì hớt váng bỏ ra bát.
Hoặc cho mồng tơi, rau đay vào nấu như với canh cua đồng.
Nêm nếm hạt nêm, bột ngọt vừa ăn rồi bắc xuống cho nguội bớt. Khi ăn thì múc ra bát.
Canh cáy rau đay mướp, hoặc mồng tơi rau đay rất hợp với bữa cơm trưa hè, ăn kèm với cà pháo, hay cà bát muối dầm đường ớt rất ngon ngọt, mát lành, nhiều chất dinh dưỡng, tăng sức đề kháng, sinh lực cho cơ thể vận hành tốt ngày hè.
2. Riêu cáy chan bún
- Cáy 300gr
- Hành hoa, hành tím 2 củ, cà chua, mẻ ngấu 100 ml, dầu ăn, gia vị hạt nêm, nước mắm.
Sơ chế cáy, lọc cáy như cách nấu canh cáy ở trên.
- Hành tím bóc vỏ, thái lát mỏng.
- Hành hoa nhặt rửa sạch, thái khúc ngắn.
- Cà chua 2/3 thái nhỏ, 1/3 bổ múi cam.
Phi thơm 1/2 hành khô cho thơm vàng thì đổ gạch cáy vào chưng lấy màu.
Phi nốt chỗ hành khô còn lại rồi cho cà chua thái nhỏ vào chưng. Thêm nước mắm (hoặc chút muối hạt) để cà chua mau chín, lên màu đẹp.
Mẻ nghiền và lọc lấy nước.
Cách nấu riêu
- Khi nồi nước gạch cáy gần sôi, dùng thìa khuấy nhẹ dưới đáy nồi để thịt cáy nổi lên, đóng váng, rồi để nước sôi thêm 1-2 phút cho thịt cáy chín thì vớt ra tô.
- Dầm nát cà chua vừa chưng và lọc qua rây, bỏ bã, lấy nước cà chua màu đẹp cho vào nồi nước cáy. Vừa đun vừa hớt bọt để nước canh cáy trong.
- Đổ chỗ cà chua bổ múi cam vào nồi. Nêm 1/2 thìa canh hạt nêm và chút nước mắm. Không cần cho bột ngọt vì nước cáy đã ngọt sẵn.
– Cà chua chín cho hành lá vào nồi, rồi cho gạch cáy chưng. Nêm lại gia vị vừa ăn rồi bắc xuống (nếu muốn nước luôn nóng thì khi nào bày ra bát mới cho hảnh lá, còn để nồi riêu cáy sôi âm ỉ trên bếp. Múc canh riêu cáy ra tô, cho gạch cáy lên trên.
Dọn riêu cáy cùng với bún, hành lá, rau sống (hoa chuối, giá, xà lách, rau thơm các loại).
Yêu cầu thành phẩm: Tô canh cáy vàng óng riêu chưng, thịt cáy nổi trên bát bún trắng, rau sống xanh mát, hoa chuối, rau thơm, thêm tí nước mắm chua – cay – mặn – ngọt thành món bún riêu cáy ngon mát rất hấp dẫn.
3. Món cáy rang muối
Cáy, sả, ớt, chanh, tỏi, hành, rau răm, muối, hạt tiêu, đường, dầu ăn.
Sơ chế xảy, bóc yếm, tách mai, để ráo nước.
Sả, ớt thái chỉ, hành răm thái nhỏ bỏ ra đĩa riêng. Tỏi băm nhỏ, muối hạt giã nhỏ.
Cho dầu ăn vào chảo, đổ cáy vào chiên vàng trong lửa vừa (bởi lửa to thì cáy bị cháy, lửa nhỏ thì cáy sẽ bị sống). Khi con cáy bắt đầu vàng thì vớt ra đĩa lót giấy thấm để ráo dầu.
Trộn muối ớt với đường theo tỷ lệ 1:2. Phi thơm tỏi, cho cáy vào xào cùng, thêm muối ớt đã trộn vào đảo đều cho cáy bám đều muối, sau đó cho thêm sả, ớt. Bày ra đĩa, rắc hành răm lên trên.
Yêu cầu thành phẩm: Món cáy rang muối thân cáy bám đều muối, ăn nóng với cơm, hoặc nhậu cũng rất ngon miệng.